Інтересна презентація карпаторусиністікы

(День отвореных дверей на Пряшівскій універзітї)

14. фебруара 2013 у Высокошкольскім ареалї (ВША) Пряшівской універзіты в Пряшові, на ул. 17. новембра ч. 1 ся одбыла  цїлоуніверзітна акція – День отвореных дверей. Велика презентачна і  пропаґачна акція дала простор каждій факултї ці інштітуту на пропаґацію свого штудійного проґраму. До акції ся запоїв тыж Інштітут русиньского языка і културы ПУ – презентаціов выслїдків роботы своїх робітників і обидвох штудійных проґрамів.

Штуденты середнїх школ, a главно тогорічны матуранты припутовали до Пряшова передовшыткым  зо школ северовыходного Словеньска – з окресів компактно заселеных Русинами, зато ся приставлёвали при станку, котрый вдяка великым рекламным банерам такой на зачатку вестібулу сіґналізовав заміряня роботы інштітуту на Русинів і карпаторусиністіку як научну дісціпліну, котрый як єдиный на Словакії дає простор на штудіум даной проблематікы. Окрем можностей штудія бакаларьского і маґістерьского штудійного проґраму русиньскый язык і література, штудентам была представлена робота ІРЯК ПУ через інтересны едукачны проєкты,  якым є Міджінародна лїтня школа русиньского языка і културы Studium Carpato-Ruthenorum, котра заінтересовала передовшыткым тых, котры пришли із заміром штудовати русиньскый язык і літературу і дотеперь ся з тым языком ниґде не стрїтили в ёго знормованій подобі. Лїтня школа може быти про них барз добров можностёв доповнити сі свої дотеперїшнї знаня з карпаторусиністікы, зачати ся учіти літературный русиньскый язык і так ся лїпше приготовити на высокошкольске штудіум, респ. здолати псіхолоґічну барьєру, котра взникать з непознаного.

Про многых штудентів, як сьме ся при нашій презентації пересвідчіли, быв якраз тот момент дость важный при выбераню найвгоднїшого штудійного проґраму. Окрем учітельского штудійного проґраму русиньскый язык і література в комбінації передовшыткым з ґеоґрафіов, або тыж з другым – неславяньскым языком (анґліцькым, нїмецькым), вопросы штудентів як і їх інтерес быв о неучітельскы штудійны проґрамы, зато інформація о профіловых выберовых предметах, такых як: шпеціфікы новинарьской роботы в русиньскых медіях, методіка културно-освітнёй роботы на народностно змішаній теріторії, або і теорія перекладу ці капітолы з етноґрафії вказала многым можности реалізації і в тім напрямі. Про інштітут є то вызва при найблизшій акредітації заміряти ся і на неучітельскы штудійны проґрамы якраз такого заміряня. Інтерес штудентів быв і о русиньскый язык в комбінації з вытварным уменём. Могли ся дізнати, же така комбінація моментално не є актуална, але тот штудійный проґрам быв предложеный на акредітацію, также віриме, же мінімално у другім колї екзаменів буде актуалный, а штуденты, котры хотять штудовати передовшыткым вытварне уменя, не будуть мисити ся орьєнтовати аж на Братїславу.

Віриме, же сьме презентаціов нашого штудійного проґраму холем дакотрых заінтересовали. З вопросів штудентів але было ясне, же карпаторусиністіка про них іщі все не є пріорітнов дісціплінов, але лем яков-таков можностёв, як мож штудовати предмет, о котрый мають главный інтерес.  Будеме вірити, же в наступных роках ся сітуація холем кус злїпшить в проспіх карпаторусиністікы, но к тому вызначнов міров може припомочі лем сворїня можностей на уплатнїня абсолвентів в практічнім жывотї, на што будуть мати простор компетентны директоры школ уж в тім роцї, кідь будуть кінчіти першы дві штуденткы – єдна з комбінаціов русиньскый язык і література – ґеоґрафія, друга, попри русиньскім языку буде мати маґістерьскый діплом і на выучованя нїмецького языка і літературы. І з нашого боку попробуєме зробити вшытко про то, абы нашы абсолвенткы не мусили ся в септембрї голосити на уряд роботы як незаместнаны.

Кветослава КОПОРОВА,

Інштітут русиньского языка і културы ПУ