Підляська міноріта в Польщі і єй материньскый язык

 29. мая 2013 в засїдалнї декана Факулты гуманітных і природных наук Пряшівской універзіты в Пряшові одбыв ся 22. Научный семінар карпаторусиністікы. З темов Кодіфікація підляського языка як проба підпоры білоруськой народной ідентіты на Підляші в Польщі выступив редактор білоруськой редакції Радія Слободна Европа/Радія Слобода в Празї – Ян Максимюк.

З куртого жывотопису выступаючого ся мож было дізнати, же по скінчіню высокошкольскых штудій (выштудовав фізіку на Варшавскій універзітї) перешов многыма професіями (од педаґоґа, через новинаря, редактора, перекладателя) і наслїдно ся зачав  знанимати сферов, котра была ёго сердцю найблизша – языкознательством, жебы через нёго ожывив малый народ на Підляші (область северовыходной Польщі) і ёго материньску бісїду – підляську. Як самоук досяг солідны выслїдкы, ёго  роботы суть публікованы в зборниках реномованых універзіт. Окрем того, же пише научны статї о языку підляськой міноріты, жыючой в пригранічній области Польщі, Білорусії і Україны, має за собов ряд прозовых перекладів красной літературы анґлоязычных авторів, перекладать тыж з французьского і чеського языка до польского, білоруського і підляського норматівного языка, правила котрого сам написав.

В роцї 2008 вєдно з братом Александром засновав інтерентову сторінку http://svoja.org/ присвячену популарізації кодіфікованого варіанту выходославяньскых підляськых говорів під назвов „підляська мова“. Мож там найти ёго переклады книжок, розговоры з вызначныма особностями, але ай діґіталізовану подобу словника, якый є єднов з ёго найвызначнїшых робот з области языкознательства. Ян Максимюк зволив про підляськый норматівный язык латиньску ґрафічну сістему наперек тому, же підляськы діалекты, котры му послужыли як база про створїня норматівной подобы языка, на основі характерных знаків мож зарядити ід выходославяньскым діалектам. Як головну прічіну свого рїшіня увів факт, же молоды люде з той міноріты, респ. друга і третя ґенерація потомків того старого славяньского народа уж не знає азбуку, має закодовану лем історічну память о ідентітї своїх предків, ку котрій ся зачінають голосити.

По скінчіню інтересной презентації, повной новых інформацій, наслїдовала діскусія. Вопросы  нелем з языкознательства, але тыж з історії ці актуалной сітуації народностей в Польщі внесли іші веце світла до проблематікы міноріт в посткомуністічных державах, не выхабляючі міноріту Русинів на Словеньску. Заключіня семінара, як традічно, належало презентації найновшых публікацій з карпаторусиністікы, но таксамо презентації публікацій Яна Максимюка о підлясикій мінорітї в Польщі.

Марія ШУРКАЛОВА, штудентка 2. річника штудійного проґраму русиньскый язык і література – словеньскый язык і література ФФ ПУ в Пряшові